Əmmar Yasirin şəhadət günü

Bu gün (səfər ayının 9-u) 94 yaşında İmam Əlinin (ə) yanında qılınc çalan cəngavər – Əmmar Yasirin şəhadət günüdür.

Əbu Yəqzan Əmmar ibni Yasir, Yəmənin Əbar qəbiləsindən idi. Həzrət Peyğəmbərin (s) hicrətindən 57 il əvvəl dünyaya gəlmişdi. Atası Yasir və anası Suməyyə idi və onlar İslamın ilk şəhidləri idilər.
Əmmar 48 yaşında besətin ilk illərində, Peyğəmbər (s) Ərqəmin evində olan zaman İslam dinini qəbul etmişdi. Bu yolun bütün əziyyətlərini çəkmişdi.
Yəmənli mühacir olduğu üçün Məkkədə heç bir tərəfdarı yox idi. Məkkənin bütpərəst müşrikləri burada sakin olan Əmmara, Bilala, Suheybə müsəlman olduqları üçün işgəncə verirdilər. Bəzən onların paltarını çıxarır Hicazın qızmar Günəşi altında qaynar daşların üzərinə uzadırdır və döyürdülər. Bəzən də onlara polad zirehi geyindirib, qızmar Günəşin qabağında saxlayırdılar. Bəzən də sinələrinin üzərinə böyük daş parçası qoyurdular. Onlar bu yolla müsəlmanları İslam dinindən çəkindirməyə çalışırdılar. Əmmar bu işgəncələrdən sonra bir qrup müsəlmanla bir yerdə Həbəşə gedir. Məkkədə vəziyyət sakitləşəndən sonra ora qayıdır və sonra da Mədinəyə hicrət edir.

Allahın Rəsulu (s) onunla Həzifə ibni Yəman arasında qardaşlıq əhdi bağlayır. Əmmar Məscidul-Nəbinin inşasında fəal iştirak edir. Həzrət Peyğəmbər (s) belə bir qeyb xəbərini ona verir: “Sən behişt əhlindənsən. Zülm edənlər səni öldürəcəklər”. O, Bədr, Ühüd və başqa döyüşlərdə Həzrət Peyğəmbərlə (s) bir yerdə iştirak etmişdi. Bu döyüşlərdə müsəlmanların qabaqcıllarından olmuşdur. Peyğəmbərin (s) vəfatından sonra Əmmar, Səlmanla, Əbuzərlə, Miqdadla birgə Əhli-beyt (ə) məktəbinin fəallarından olur. O, Bəni-Səqifə fitnəsinə etiraz edənlərdən biri olmuşdur. Müxtəlif vəziyyətlərdə İmam Əlini (ə) müdafiə edərdi. 12-ci Qəməri ilində Yəmamə döyüşündə iştirak edir və bu döyüşdə qulağını itirir. Əmmar bir müddət Kufəyə vali təyin edilir. Əmmar haqsızlıqlara etiraz edənlərdən olur. Nəql edilir ki, üçüncü xəlifə Əmmarın məntiqli tənqidlərinə dözə bimir və onu şiddətlə döydürür.

Qəlbini sarımış eşq, şəhadət sevgisi, Allahla görüşə məhəbbət onu canından keçmiş fədakar bir qəhrəmana döndərmişdi. O döyüşə-döyüşə Allahı ilə danışır, şerlər oxuyurdu. Nəhayət, 94 yaşlı bu qorxusuz aslan bir çox düşmən döyüşçülərini qanına qəltan etdikdən sonra nizə zərbəsindən yerə yıxıldı. Amansız düşmən onun başını bədənindən ayırdı. Amma bu sonluq Əmmar üçün səadət idi. Bir ömür məbud hüzurunda torpağa səcdə etmiş baş, nəhayət, şəhadət meydanında həqiqət yoluna təqdim olunurdu. Əmmarın şəhadət dağı Həzrət Əli (ə) üçün çox ağır idi. Əmmarın şəhadət xəbəri həzrətə (ə) çox təsir etdi, o bu aşiq insan üçün Allahdan rəhmət dilədi 

Gecə düşür, savaş alovu sönməyə başlayır. Əmirəlmöminin (ə) gecənin qaranlığında şəhidlər arasında gəzir və nəhayət, Əmmarın pak cəsədinə çatır. O yerə oturur bu azadə şəhidin başını qucağına alır. Həzrət (ə) Əmmarın şəhadətinə ağlayır və onun xatirəsini yad edərək belə deyir: Əmmar vəsiyyət etmişdi ki, onu öz libası ilə dəfn etsinlər. O, Allahın düşmənlərlə hesab çəkməsini istəyirdi. İmam (ə) onun cənazəsi üçün namaz qıldı və Əmmar öz qanlı libaslarında torpağa tapşırıldı. Böyük Peyğəmbər (s) səhabəsi, imamın fədakar köməkçisi, həqiqətin və Quranın güclü müdafiəçisi Əmmarın şəhadəti imamın (ə) və onun ətrafındakıların ruhunda dərin iz buraxsa da, Şam qoşununun da ruhiyyəsini sarsıtmışdı. Həzrət Peyğəmbərin (s) Əmmarın şəhadəti haqqında buyurduğu hədis çoxlarını Müaviyədən uzaqlaşdırdı və onun müharibəsinin nahaq olduğunu sübuta yetirdi. Şam qoşununun tanınmış simalarından olan Əbdüllah Əmmarın şəhadətindən xəbər verən hədisə əsaslanaraq Müaviyəni tərk edib Həzrət Əliyə (ə) qoşuldu. Əbdüllahın bu hərəkəti Müaviyə cəbhəsini təlatümə gətirdi. Müaviyə Əmr Asın hiyləsi ilə belə bir şayiə yaydı ki, Əmmarın qatili onlar yox, Əmmarı müharibəyə çəkən şəxsdir. Bu şayiədən xəbər tutan Əmirəlmöminin (ə) onların hiyləsini puça çıxararaq buyurdu: “Bu hesabla, həzrət Peyğəmbər (s) Həmzənin qatili hesab olunmalıdır. Çünki Həmzəni meydana o gətirmişdir!”. Əmmarın iman və səbri, bəsirət və şücaəti, fədakarlıq və haqqı müdafiəsi “necə olmaq” sualına cavab axtaranlar üçün ilahi bir göstərişdir.

Salam olsun Əmmara! Salam olsun doğulduğu və haqq meracına tələsdiyi günə ! GİAM

Ziyarət hansı mənalarda ifadə olunur?

Məsumları (ə) ziyarət etmək onlarla ümumi tanışlığa səbəb olur. Lakin daha səmərəli istifadə üçün ziyarətin iki növ olduğuna diqqət yetirməliyik

1.Hörmət ifadə edən ziyarət

Bu ziyarət din böyüklərinə hörmət məqsədilə məqbərəyə getməkdən və ziyarətnamə oxumaqdan ibarətdir. Belə ziyarətdə insan ziyarətgaha gedib məsuma hörmət və sevgisini bildirir, ziyarətnamə oxuyur, mənəvi enerji alır, sonra da evinə dönüb ziyarəti qismət etdiyinə görə Allaha şükr edir.

2. Kamil ziyarət

Bu ziyarət bilgi və düşüncə əsasında baş tutur, daha layiqli şəkildə həyata keçir, insanın baxışlarının yüksəlməsinə səbəb olur, əxlaq, rəftar və düşüncəsində dəyişiklik yaradır. Belə bir ziyarətə nail olmaq üçün bir neçə məsələyə diqqət yetirmək lazımdır:

1. Ziyarət zamanı məsuma hörmət və sevgi bildirməyi, ondan mənəvi güc almağı diqqətdə saxlayaq;

2. Ziyarət edəcəyimiz şəxs haqda məlumatımızı artıraq;

3. Başqalarının məhəbbətini qəlbimizdən çıxaraq;

4. Diqqətimizi ziyarətə və ziyarət etdiyimiz şəxsə yönəldək.

5. Ziyarət etdiyimiz məsumu ölü yox, diri bilək;

6. Ziyarətgaha daxil olmazdan öncə məsumun Xaliqlə məxluq arasında vasitəçi olması və onun uca mənəvi məqamı haqda düşünək, ona qarşı təvazökar olaq və həqiqi etiqada yiyələnək;

7. Məqbərəyə daxil olmaq üçün icazə alaq;

8. İzin verilməyincə, yəni qəlbimizdə iznin verildiyini bildirən rahatlıq yaranmayınca məqbərəyə daxil olmayaq. Geciksək və ya bir neçə dəfə gedib-gəlməli olsaq da, buna nail olmağa çalışaq;

9. Məqbərəyə daxil olan vaxt gözümüz yaşlı, üzümüz xəcalətli, vücudumuz xidmətə tam hazır olsun;

10. Unutmayaq ki, “salam” sözü həm də təslim olmaq deməkdir. Bu baxımdan, məsuma salam verərkən bütün vücudumuzla ona təslim olaq.

ƏRBƏİN YOLDAŞIM – GİAM

Ərbəin ziyarətinin anlamı və insanın şəxsi tərbiyyəsində rolu

Ərbəin ziyarətinin anlamı və insanın şəxsi tərbiyyəsində rolu

Ərbəin kəlməsi elə bir kəlmədir ki, o səslənərkən insanın vücudunda Kərbəla eşqi canlanır. Bəlkə də, bu canlanmalar insan həyatında çox şeyləri dəyişməyə qadirdir. İnsanın Əhlibeytə (ə) nə qədər sevgisi çox olsa, onları yaxından tanımağa başlayır. Onları yaxından tanımaq isə, bir insana öz insaniyyətini tanıtdırır. Çünki, onlar insaniyyətin həm zahirdə, həm batində kamillik nümunəsidirlər. Müasir dövürdə onların əzəmətini tanımağın ən böyük zamanı, Ərbəin yürüşüdür. Bu əzəmətli Ərbəin yürüşü nə anlama gəlir ki, insanlarda dinindən və millətindən asılı olmayaraq böyük şövq yaradır. Bu şövq isə, 1383 ildir ki, davam edir. Elə bu böyük rəqəmin özü bir sonsuz əzəmətdən xəbər verir.

Ərbəin ziyarəti Əbu Abdullah Hüseynin (ə) xatirəsini, onun dostlarının və Əhli-beytin (ə) fədakarlığını yaşatmaqdır. Ərbəin ziyarəti Aşura düşüncəsinin bütün müsəlmanlara, və dünyanın azadlıqsevər insanlarına ötürülməsidir. Ərbəin ziyarəti böyük bir məktəbin bərpasıdır, bütün möminlər üçün həmişəyaşar örnəkdir. Ərbəin ziyarəti Aşura bayrağının dalğalandığı gündür, Əhlibeyt (ə) aşiqlərinin İmam Hüseynin (ə) yolunu davam etdirməsidir. Ərbəin ziyarəti şəhidlərin qanı qarşısında məsuliyyət hiss etmək, onların nailiyyətlərini qorumaqdır. Ərbəin ziyarəti bir nəslin şəhid və qazilərinin təcrübələrini digər nəsillərə ötürməkdir. Ərbəin ziyarəti həzrəti Zeynəbin (ə) düşmənləri ifşa etməsidir. Ərbəin ziyarəti Bəni-Haşim müdriki sayılan xanımın (s) Aşura fəlsəfəsini öyrətməsi və təbliğ etməsidir. Ərbəin ziyarəti din düşmənlərinin təbliğatını puça çıxarmaq, və şeytani hərəkətlərini zərərsizləşdirmək üçün, İmam Səccadın (ə) yorulmaz mədəni-ideoloji fəaliyyətidir. Ərbəin ziyarəti şəhadət irsini unutmamaqdır. Ərbəin ziyarəti şəhidlərin xatirəsini yaşatmaqdır. Ərbəin ziyarəti düşmənin təbliğat hücumu qarşısında ayıq-sayıq dayanmaqdır. Ərbəin ziyarəti cəmiyyətin aparıcı təbəqəsinin həqiqətləri bəyan etməsi, vəzifəni başa düşməsi və yerinə yetirməsidir.
Ərbəin ziyarəti Əhlibeyt (ə) aşiqlərinin düşmənin mədəni-ideoloji təhlükələri qarşısında sığortalanmasıdır.  Ərbəin ziyarəti “Allah nurunu heç kəs söndürə bilməz” (səff/8) mesajıdır.

Bu əzəmətli Ərbəin ziyarəti insanın şəxsi və fərdi tərbiyyəsində hansı təsirləri bağışlayır ?

Ərbəin ziyarət və yürüşünün insanın şəxsi və fərdi həyatında bir çox təsirləri vardır ki, onları bir-bir təhlil edəcəyik.

1.Nəfsin saflaşması

Bu əzəmətli Ərbəin ziyarətində insanın öz nəfsini təmizləmə və yetişdirmə ruhu vardır. Bu mənəvi səfərdə Əhlibeytin (ə) nuru vasitəsi ilə ruhi, psixoloji, əxlaqi və fikri cəhətdən insanda paklaşmaya doğru hərəkət başlanır. Buna görə də insan özünü düzəltmək üçün mənəviyyat və tövbə etmək şansı əldə edir. Bu səbəbdən, uzun müddət Ərbəin ziyarəti insanın etiqadında dəyşiliklər edərək, imanının güclənməsinə səbəb olur. Bir çox insanlar uzun müddət bu mənəvi enerjini dadır, və öz dini inanclarında sabit qalırlar.

İmam Sadiq (ə) öz səhabələrindən birinə belə buyurur: Hər kim İmam Huseyni(ə) ziyarət etmək niyyəti ilə evdən piyadə olaraq hərəkət edə, Allah hər bir addımı üçün ona bir yaxşılıq yazar, və bir pis əməlini silər. O, Həzrətin hərəminə yetişərkən onun (adını) seçilmiş salih insanların cərgəsində yazar. Ziyarətini bitirdikdən sonra isə onun (adını) feyz əhlinin cərgəsində yazar. (Kamiluz-ziyarat, səh 132-135)

Bu hədsin mövzusu o şəxslərə aiddir ki, məqsədləri yalnız İmam Huseynin (ə) ziyarətidir.


2.İnsanda daxili rahatçılığın yaranması

Ərbəin ziyarəti mənəvi bir ziyarət olduğundan, istər-istəməz insanda daxili aramçılıq yaradır. Bu ziyarət boyu milyonlarla insan bir-birilərinin yanında hərəkət edərək, bir–biriləri ilə həm söhbət olub şadlıq və qəmlərini bölüşərək, dostluq və qardaşlıq zəminəsi yaradırlar. Ərbəin ziyarətində məşhur bir şüar var “İmam Hüseynin(ə) məhəbbəti bizləri bir yerdə cəm edir” Bu məhəbbət sayəsində insanlar bir-birilərinə qarşı güvən və əmin-amanlıq hiss edərək, daxili rahatçılıq əldə edirlər.

3.Səbrli və Dözümlü olmağı məşq etmək

Əgər, bir insan Ərbəin ziyarətinə getməyi qəsd edib evdən çıxırsa, o insan gərək fikrində olan hər bir problem və iş-gücünü kənara qoya, və Allanın nişanələrindən olan Kərbəla ziyarətini düşünə, Kərbəlada baş vermiş hadisələr haqqında anlayış və düşüncəsini artıra, İmam Huseynin (ə) bir neçə kəlmını ən azından xatırlaya; Ey caamat hər kimin nizə və qılıncın ağrı və acısına dözmü vardır bizimlə qalsın! Əks halda qayıtmalı olacaq!
(Yənabiul məvədət, səh 406) İmam Huseyn (ə) Aşura günü səhər çağı dostlarına belə buyurur: Səbr və müqavimət edin ey böyük şəxsiyyətlərin övladları! Çünki, ölüm yeganə körpüdür ki, sizləri bütün çətinlik və əziyyətlərdən cənnətə, və onun əbədi nemətlərinə yetişdirəcəkdir.
(İbni Tavus, Luhuf, səh 81) Buna görə də, hədislərmizdə bir saat təfəkkür etmək, 70 il ibadətdən üstündür buyurulur. Odur ki, düşüncə ilə ziyarət insanı irfan, mənəviyyat və başqa məqamlara nail etdirər.

4.İmam Huseynə (ə) insanların eşqlərinin artması

Əhli-beyti (ə) sevmək hər kəsə nəsib olmur. Hər kimə də nəsib olsa, xoş olsun o şəxsin halına. Ərbəin ziyarəti insanları dünyanın müxtəlif yerlərindən gətirib Kərbəlaya çıxarır və İmam Huseynin (ə) eşqi ətrafında cəm edir. Çünki, İmam Huseynin (ə) eşqi fitri və daxili bir eşqdir. İmam Sadiq (ə) buyurur: Allah hər kəsə xeyir vermək istəsə, İmam Huseynin (ə) və onun ziyarətninin eşqini onun qəlbinə salar. (Kamiluz-ziyarat, səh 135)
Bu yolda hər kəs öz mərifəti ölçüsündə İmam Huseynə (ə) yaxın olacaqdır.

5.Dindarlığın güclənməsi

İmam Huseynin (ə) qiyamının ən böyük hədəflərindən biri, şəriət hökümlərini və dini qayda-qanunlarını diriltmək idi. İmam Huseynin (ə) ziyarətnaməsində oxuyuruq: Şəhadət verirəm ki, həqiqətən, sən namazı bərpa etdin, zəkat verdin, yaxşılığa əmr etdin, pislikdən çəkindirdin … (Məfatihul cinan, səh 463) İmam Huseyni (ə) tanıyan hər bir insan bilir ki, onun qiyamında əsas hədəf nələr olmuşdur, və buna görə də Ərbəin ziyarətində İmamın (ə) hədəflərini diri saxlamaq məqsədimizdir. Bu hədəfləri diri saxlayan hər bir insanın dini, və dindarlığı diri və güclü olacaqdır.

6.Nemətlərə şükür etmək

Nemət, və ya nemətlər dedikdə, təkcə maddi nemətlər nəzərdə tutulmur. Bəlkə maddi, dini və bir çox mənəvi nemətlər nəzərdə tutulur. O cümlədən, Ərbəin ziyarətində İlahi nemətləri xatırlama və şükr olur. Bu səfərdə İmamət, Vilayət, əmniyyət və sağlamlıq nemətləri tanınır ki, Allah bütün bu nemətləri insanların ixtiyarında qoymuşdur.

Əgər, bir insan İmamət nemətinin qədrini bilməsə, başsız qalmış bir yetim uşağa bənzəyir ki, hansı yola dəvət etsələr ora da gedəcəkdir. Amma, İmamət nemətini tanıdıqda insanlar öz istiqamətini düzgün götürürlər, və bu da İlahi bir nizamdan xəbər verir. Nizam və nizamsızlıq arasında olan fərq də, açıq-aşkar aydındır. Bu səfərin əsas məqsədindən biri də, İmamət nemətinə şükr etməkdir.

Nəticə

İslam aləmində Məhərrəm və Səfər ayları, və bu aylarda baş vermiş Kərbəla hadisəsi, İslamın yaşaması üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Tarixdə  məşhur belə bir söz vardır: Həzrət Məhəmməd (s) peyğəmbər İslamı gətirdi, İmam Huseyn (ə) isə, öz qanı və şəhadəti ilə onu qoruyub saxladı. Əgər vicdanla hər bir inadımızı kənara qoyub bu cümlə haqqında düşünsək, görərik ki, bu cümlə eyni həqiqətdir. Odur ki, dində inad yox, düçüncə və təhlil lazımdır. Çünki, İslam dini vəhy, ağıl və məntiq əsasında qurulan bir dindir.

“Haqq yolu tutub gedənlərə salam olsun!” (Taha/47)

          Mənbələr

1.Qurani Kərim

2.Kamiluz-ziyarat, İbni Quluviyyei Qumi

3.Yənabiul məvədət, Suleyman inbi İbrahim Qənduri.

4.Luhuf, Əli ibni Musa (İbni Tavus)

5.Məfatihul cinan, Şüyx Abbas Qumi

    Dr. Fariz Rəcəbov

O, belə şəxsiyyət idi.

Həzrət Əli dərs öyrənmək istəyənlər üçün əsil məktəbdir.

Yorğun addımlarla suyla dolu qabı çətinliklə götürürüb evə doğru addımlayırdı. Övladları ananın gəlişini həsrətlə gözləyir, gözlərini bir an belə qapıdan çəkmirdilər. Bu an Həzrət Əli qadınla küçədə rastlaşır. Qadına kömək etmək məqsədiylə yaxınlaşır və kömək üçün icazə istəyir. Havanın istisi və suyla dolu qabın ağırlığı qadın artıq taqətdən salmışdı. Qadın Həzrət Əlinin kömək təklifini qəbul edərək, suyla dolu qabı ona verir.

Qapı açılan zaman övladlar analarını qarşılamaq üçün qapıya gedirlər. Onlar analarıyla birgə tanımadıqları bir adamın evə daxil olduğunu görürdükdə təəccüblənirlər. Çünki onların qapısını heçkim açmırdı. Həzrət Əli suyla dolu qabı qadının evinə qoyduqdan sonra, qadından həyat yoldaşını soruşur və belə ağır şeyləri təkcə daşımasının səbəbini öyrənmək istəyir.

Qadın ərinin Həzrət Əliylə döyüşə getdiyini, amma döyüşdə şəhid olduğunu bildirir. O, kiçik övladlarıyla tənha yaşadığını və şəhər xalqınında onlara kömək etmədiyindən şikayətlənir. 

Həzrət Əli heç bir söz demədən qadının evindən çıxıb gedir. O , gecə səhərə kimi oyaq qalır. Səhər açılar açılmaz səbət dolu xurma, un və bir neçə ailə üçün lazım olan əşyaları götürərək qadının evinə gedir.

Əli (ə) qapını döyür və qadın kim olduğunu soruşur. Həzrət Əli qadının cavabında dünən ona kömək edən şəxs kimi tanıtdırır özünü. Qadın qapını açır və Həzət Əlinin səbət dolu yeməklə gördükdə çox sevinir.

İmam Əli qadından çörək bişirmək üçün lazım olan şeyləri soruşur. Qadın cavabında Həzrət Əliyə uşaqların yanında durmasını və çörəyi özünün hazırlayacağını bildirir. Həzrət Əli uşaqlarla balaca bir uşaq kimi oynamağa başlayır. Çalışır onlara bir ata məhəbbətiylə sevindirsin. 

Uşaqların səs küyü qonşu evdə yaşıyanların diqqətini cəlb edir. Qonşu qadın divardan başını qaldırıb baxan zaman, Həzrət Əlini tanıyır və onun uşaqlarla balaca bir uşaq kimi oynadığını görəndə təəccübünü gizlədə bilmir. O, qadına səslənərək Həzrət Əlinin kim olduğunu ona deyəndə, qadın utancından özünü itirdi.

Axı qadın bilmirdiki onun uşaqlarına belə məhəbbət göstərən insan, hal hazırda müsəlmanların rəhbəri və lideri Həzrət Əlinin şəxsən özüdür. Qadın Həzrət Əliylə yaxınlaşıb utancaq halda ondan üzür istəməyə başlayır. 

Həzrət Əli üzünü çevirərək qadına əksinə onu bağışlmasını istəyir. O, uşaqları bağırna basaraq onlardan bixəbər olduğu üçün balaca bir uşaq kimi onu bağışlamalarını istəyir.

Bu kiçik hekayə kimliyindən və məqamından asılı olmayaraq, Həzrət Əli həyatına nəzər salaraq onun kimi əsil insani dəyərləri özündə əks etdirmək istəyən insanlar üçün ibrət dərsidir.

GİAM

Şərqdə doğan günəş.

Şərqdə doğub düynyaya nur saçan günəş.

İnsan azad yarandı.  Qadağan olunmuş  meyvədən yeməklə öz azadlığını təmin edə bilməyəciyini etiraf edərək, inancsız yaşa bilməyəciyini anladı. İnancın onun ayrılmaz bir parçası olduğunu dərk etdi. Xaliq insan azadlığının və inancının təmini üçün ona din göndərdi. Dinin ilkin əsas hədəfi insanı özündən azad edərək, dünyanı azadlığa doğru  apara bilməsini təmin etməkdir. Bu hədəfinin icrası üçün Xaliq kamil bir insanı bu ideologiyanın qoryucusu seçdi.  İnanc insanın ayrılmaz bir parçası olduğu üçün, bir çox əsirlərdə insanların inanclarından istifadə edərək, onları özlərinin məqsədlərini təmin etmək üçün əsirə çevirən quruplarda formalaşmağda idi. Ən acılı əsirlərdən biri orta əsirlərdi. Orta əsirlər dünyanın şərqi və qərbi üçün qaranlıq bir həyatla doluydu. Hər iki qitədə insanlar bəndəlik həyatından azad olmaq eşqiylə yaşayırdılar. Qərbdə Kilsə hakimiyyəti, şərqdə bütpərəstlərin hakimiyyəti.  Hər iki qurup yaxşı bilirdilər ki, insanlar inanc olmadan yaşaya bilməzlər. Bu səbədən özlərini insanların inanclarının təminçisi kimi tanıtdırdılar. Başqa adlar və formalarda olsalarda ortaq bir məqsəd və çıxarları vardı. Kilsə özünü  insanların azadlığ və nicat qapısı kimi tanıtdırsada, bu şuarla insanları həqiqi mənada öz quluna çevirmişdi. Şərqdə isə bütlərin hakimiyyəti şərqin böyük qəbilə başçılarının çıxarlarına xidmət edirdi.  Dünyanın iki böyük qitəsinin qaranlıq bir həyat sürməkdə idi.
Xaliqin yaradıınış fəlsəfəsi insanların azadlığı idi. Bu hədəfin təmini üçün Şərqdə bir günəş doğdu. Bu günəşin doğması bir çoxlarının həyatına işiq saçsada, böyük güclərin heçdə sevindirmədi. Doğan günəşin hədəfi insanların həyatına işiq saçaraq, onlara həyatın görünməyən tərəflərini göstərməklə azadlıqlarının təmini idi. 
Onun adı Muhəmməd (s) idi. O, şərqin ən böyük Qəbiləsində dünyaya göz açsada onun üçün yeganə məqsəd insanların azadlıqının təmini idi. 23 il ömürnü bu məqsədə həsr etdi. Onun 23 illik çağırışı artıq sərhəd tanımırdı. Şərqdə doğan günəş artıq dünyaya günəş saçmağa başlamışdı. İnsanlar artıq dünyanın müxtəlif diyarlarından onun səsinə səs verərək, bu ideologiyanın yaşaması üçün yaşayırdılar.  Çünki bu ideologiya insanların yeganə xilaskarı olacağını hər kəs, hətta buna qarşı mübarizə aparanlarda yaxşı bilirdi.
Amma O , 23 il yorulmadan insanlığın qurtuluşu üçün çalışsada 63 yaşında Xaliqinin görüşünə yola düşmək məqsədiylə, gözlərini əbədi olaraq yumdu.

Həqiqətən Biz ona yer üzündə qüdrət verdik və onun ixtiyarında (istədiyi) hər bir şeydən səbəb və vasitələr qoyduq (Kəhf / 84) .

Hədisə əsasən həzrət Mehdi (ə.c) də, bütün yer üzünə hakim olacaq.

Rəvayət olunub ki, dünyanın tam sahibləri dörd nəfər olub. İkisi mömin ikisi kafir. Mömin olan o iki nəfərdən biri Süleyman ibn Davud digəri isə İskəndər (Zülqərneyn) idi. Lakin kafir olan o iki nəfərdən biri Nəmrud, o biri isə Bəxtənsər idi. Həmçinin bu ümmətdən də, beşinci şəxs bütün dünyaya sahib olacaq o da Mehdidir (ə). Çünki Allah buyurubdur: bu dini başqa dinlərə üstün edəcək.

Əhli-sünnə alimlərindən olan Səxavi də, öz Əşratus-Saət kitabının 56-cı səhifəsində Kəbul Əhbardan belə nəql edir: Mən Mehdini görürəm ki, onun adı bütün peyğəmbərlərin kitabında gəlib və onun hökumətində (qurduğu dövlətdə) heç bir nöqsan yoxdur. Zülqərneynin və Süleyman ibn Davud (ə) kimi dünyaya sahib olacaq.

2- Ona qeyb vasitələri verilmişdi

İmam Zaman (ə) haqqında da, qeyb vasitələrindən o həzrətə köməkçi olacağı bildirilir.

3- O bütün yür üzünü gəzəcək

Əmirəl-möminin imam Əlidən (ə) imam Mehdi (ə.c) haqqında hədis var ki, buyurub: Hər tərəfə üz çevirər. Yer üzündə Zülqərneynin girdiyi bütün şəhərlərə Mehdi (ə.c) də, girəcək və həmin şəhərləri düzəldəcək. (İlzamun-Nasib 2-ci cild səh-261).

4- Zülqərneyn əvvəlcə uzun qeybət keçirəndən sonra camaat arasında aşkara çıxdı

Ey Əhməd ibn İshaq! Bu ümmət arasında onun macərası Xızırın (ə) və Zülqərneynin macərası kimidir. Allaha and olsun o elə bir qeybət edəcək ki, Allahın, onun imamətliyinə olan etiqadını qoruduğu və o zamanda zühurunun tezləşməsi üçün dua etməyə müvəffəq etdiyi şəxsdən başqa heç kim nicat tapmaz. (Mucəmul-Əhadis əl-imam Mehdi; cild-4 səh-267).

5- Zülqərneynin uzun ömrü var idi

Bir dəstə möminlrdən bizə xəbər çatıb ki, Zülqərneyn 3 min il ömür edib (Tarixun mədinətud-Dəməşq cild-17 səh-361).

Tövratda gəlib ki, Zülqərneyn 3000 il ömür edib və müsəlmanlar onu 1500 il bilirlər (Təzkirətul-xəvas Sibt ibn Cuzi; səh-364).

Şərqdə doğub düynyaya nur saçan günəş.

İnsan azad yarandı.  Qadağan olunmuş  meyvədən yeməklə öz azadlığını təmin edə bilməyəciyini etiraf edərək, inancsız yaşa bilməyəciyini anladı. İnancın onun ayrılmaz bir parçası olduğunu dərk etdi. Xaliq insan azadlığının və inancının təmini üçün ona din göndərdi. Dinin ilkin əsas hədəfi insanı özündən azad edərək, dünyanı azadlığa doğru  apara bilməsini təmin etməkdir. Bu hədəfinin icrası üçün Xaliq kamil bir insanı bu ideologiyanın qoryucusu seçdi.  İnanc insanın ayrılmaz bir parçası olduğu üçün, bir çox əsirlərdə insanların inanclarından istifadə edərək, onları özlərinin məqsədlərini təmin etmək üçün əsirə çevirən quruplarda formalaşmağda idi. Ən acılı əsirlərdən biri orta əsirlərdi. Orta əsirlər dünyanın şərqi və qərbi üçün qaranlıq bir həyatla doluydu. Hər iki qitədə insanlar bəndəlik həyatından azad olmaq eşqiylə yaşayırdılar. Qərbdə Kilsə hakimiyyəti, şərqdə bütpərəstlərin hakimiyyəti.  Hər iki qurup yaxşı bilirdilər ki, insanlar inanc olmadan yaşaya bilməzlər. Bu səbədən özlərini insanların inanclarının təminçisi kimi tanıtdırdılar. Başqa adlar və formalarda olsalarda ortaq bir məqsəd və çıxarları vardı. Kilsə özünü  insanların azadlığ və nicat qapısı kimi tanıtdırsada, bu şuarla insanları həqiqi mənada öz quluna çevirmişdi. Şərqdə isə bütlərin hakimiyyəti şərqin böyük qəbilə başçılarının çıxarlarına xidmət edirdi.  Dünyanın iki böyük qitəsinin qaranlıq bir həyat sürməkdə idi.
Xaliqin yaradıınış fəlsəfəsi insanların azadlığı idi. Bu hədəfin təmini üçün Şərqdə bir günəş doğdu. Bu günəşin doğması bir çoxlarının həyatına işiq saçsada, böyük güclərin heçdə sevindirmədi. Doğan günəşin hədəfi insanların həyatına işiq saçaraq, onlara həyatın görünməyən tərəflərini göstərməklə azadlıqlarının təmini idi. 
Onun adı Muhəmməd (s) idi. O, şərqin ən böyük Qəbiləsində dünyaya göz açsada onun üçün yeganə məqsəd insanların azadlıqının təmini idi. 23 il ömürnü bu məqsədə həsr etdi. Onun 23 illik çağırışı artıq sərhəd tanımırdı. Şərqdə doğan günəş artıq dünyaya günəş saçmağa başlamışdı. İnsanlar artıq dünyanın müxtəlif diyarlarından onun səsinə səs verərək, bu ideologiyanın yaşaması üçün yaşayırdılar.  Çünki bu ideologiya insanların yeganə xilaskarı olacağını hər kəs, hətta buna qarşı mübarizə aparanlarda yaxşı bilirdi.
Amma O , 23 il yorulmadan insanlığın qurtuluşu üçün çalışsada 63 yaşında Xaliqinin görüşünə yola düşmək məqsədiylə, gözlərini əbədi olaraq yumdu.

GİAM